Merhaba sevgili okurlar, bugün sizlere İsveç'in en sevilen ve en yaygın geleneklerinden biri olan fika kültüründen bahsedeceğiz. Fika, İsveççe "kahve" sözcüğünün hecelerinin yer değiştirmesiyle oluşmuş bir kelime. Ancak fika sadece kahve içmek değil, aynı zamanda tatlı lezzetli bir şeyler yemek ve dostlarla sohbet etmek anlamına geliyor. Fika, İsveçliler için bir yaşam stili, hızla akan hayatın içinde bir yavaşlama, yaşamın güzelliklerini takdir etme, yani hayatın tadına varma anı... Keyifli okumalar.
Fika'nın Kökeni
Fika, İsveç’te çok popüler olan bir kahve molası geleneğidir. Fika kelimesinin kökeni ise Farsça ‘fīkā’ (فیکا) kelimesidir. Bu kelime, ‘kahve’ anlamına gelen ‘fī’ (فی) ve ‘küçük yemek’ anlamına gelen ‘kā’ (کا) hecelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Farsça fīkā, İsveççeye fika olarak geçmiştir. Fika, hem bir isim hem de bir fiil olarak kullanılabilir. Örneğin, ‘fika yapmak’ veya ‘fikaya gitmek’ gibi.
Keyifli Bir Fırsat
Fika kültürü İsveç'te yaşamın her noktasında karşınıza çıkabilir. Çoğu zaman iki arkadaşı buluşturan, yorgunluğunuzu hafifletmesi için imdadınıza yetişen, hep bu oluyor. Hatta her ofiste günde iki kere fika araları olduğuna denk gelirseniz, şaşırmayın. Öğlende ve akşamüstü yapılan fika'larda herkesin işi bırakıp kahvesini alıp masa başında birbiriyle sohbet etmesi, gerçek bir iletişim halinde olması önemli bir kültürel detay. Hayatın işten ve gerektirdiklerinden ibaret olmadığını hatırlatmak, bir arada olmanın tadını çıkarmak için bu fika'lar keyifli fırsatlar yaratıyor.
İsveç
Fika, sadece bir kahve molası değil, aynı zamanda bir yaşam felsefesi ve sosyal bir ritüeldir. Fika yapmak için herhangi bir mekan veya zaman uygun olabilir. Evde, işte, parkta, trende veya kafede fika yapabilirsiniz. Fika kültürü, İsveçlilerin mutluluk seviyesini artırmakta ve iş verimliliğini yükseltmekte önemli bir rol oynamaktadır. Fika, İsveç’in ulusal kimliğinin ve kültürünün bir parçasıdır.
Yavaş ve Rahat İçiniz
Fika yapmak için tek başınıza da olabilirsiniz, arkadaşlarınızla birlikte de olabilirsiniz. Üstelik mekanın da önemi yok, İsveç'te nerdeyse her mekanında; evde, parkta, işte, trende vb. fika kültürü ile yaşamın basitliğini ve sadeliğini duyumsamak mümkün. Sosyal hayatın bir ritüeli haline gelmiş olan fika, birçok İsveç kahvecisinin adında yer alarak, markalaşma yolunda adımlar atmış. Kişi başı kahve tüketimi bakımından, dünya sıralamasının üst sıralarında olan İsveçliler, kahveyi kağıt bardakta, yolda yürürken içmiyor. Kahve, telaştan uzak, sakin ve oturarak içiliyor.
7 Kek
Fika'nın aslında geleneksel olarak yedi farklı ev yapımı kekten oluştuğunu biliyor muydunuz? Ancak günümüzde, evde yedi kek pişirilmesi gibi zahmetli ve zaman alıcı bir işi yapabilecek kimse yok gibi. Eskiden bu yedi farklı keki, kimin daha iyi yaptığı ile ilgili bir rekabetin olduğu anlatılıyor. Ama siz yine de fika yaparken yanında tatlı bir şeyler atıştırmayı ihmal etmeyin. Çünkü fika'nın en önemli unsurlarından biri de kendinizi ödüllendirmek.
Nedir Bu Kekler
Fika kültüründe yapılan yedi farklı kek, geleneksel olarak şunlardır:
Kanelbullar: Tarçınlı çörek, Fika’nın en bilinen ve en sevilen hamur işidir. Yumuşak hamuru, tarçın ve şekerle doldurulur, örgü şeklinde sarılır ve üzerine fırçayla yumurta sürülür. Piştikten sonra üzerine pudra şekeri serpilir.
Kladdkaka: Islak kek, Fika’nın en kolay ve en lezzetli keklerinden biridir. Kakao, şeker, un, yumurta ve tereyağı ile hazırlanan hamuru fırında kısa süre pişirilir. İçi nemli, dışı çıtır bir kek elde edilir. Üzerine pudra şekeri veya çikolata sosu dökebilirsiniz.
Chokladbollar: Çikolatalı toplar, Fika’nın en pratik ve en sevimli tatlılarından biridir. Yulaf ezmesi, kakao, şeker, tereyağı ve kahve ile karıştırılan hamur, yuvarlak şekiller verilerek elde edilir. Üzerine hindistan cevizi veya kakao serpilir.
Mazariner: Bademli pasta, Fika’nın en şık ve en zengin tatlılarından biridir. Un, tereyağı ve şeker ile hazırlanan hamur, küçük kalıplara yerleştirilir. Üzerine badem ezmesi ve yumurta karışımı dökülür. Piştikten sonra üzerine pudra şekeri veya limonlu glazür sürülür.
Sockerkaka: Şekerli kek, Fika’nın en sade ve en klasik keklerinden biridir. Un, şeker, yumurta, tereyağı ve kabartma tozu ile hazırlanan hamur, yuvarlak bir kalıba dökülür. Piştikten sonra üzerine pudra şekeri serpilir. İsteğe göre limon veya vanilya aroması eklenebilir.
Biskvier: Bisküvi pastalar, Fika’nın en leziz ve en gösterişli tatlılarından biridir. Badem ezmesi ve yumurta akı ile hazırlanan hamur, yuvarlak şekiller verilerek pişirilir. Üzerine çikolata ganaj veya krema sürülür.
Drömmar: Rüyalar, Fika’nın en hafif ve en nefis keklerinden biridir. Un, şeker, tereyağı ve kabartma tozu ile hazırlanan hamur, küçük toplar halinde fırına verilir. Piştikten sonra üzerine pudra şekeri serpilir.
Fika Yapmanın Önemi
Fika yapmak, İsveç kültüründe çok önemli bir yere sahip olan bir kahve molası geleneğidir. Fika yapmak, sadece kahve içip tatlı yemek değil, aynı zamanda sosyal bir etkileşim anlamına gelir. Fika yaparak, günlük hayatın stresinden uzaklaşmak, sevdiklerinizle veya iş arkadaşlarınızla sohbet etmek, kendinize zaman ayırmak ve hayattan keyif almak mümkündür. Fika yapmanın faydaları şunlardır:
Fika yapmak, ruh halinizi iyileştirir ve depresyon riskinizi azaltır. Kahve ve tatlılar, serotonin ve dopamin gibi mutluluk hormonlarının salgılanmasını artırır. Ayrıca, sosyal destek sağlayan insanlarla vakit geçirmek de psikolojik sağlığınız için iyidir.
Fika yapmak, iş verimliliğinizi ve yaratıcılığınızı artırır. Araştırmalar, kahvenin bilişsel fonksiyonları ve dikkati geliştirdiğini göstermektedir. Ayrıca, farklı bakış açılarına sahip insanlarla fikir alışverişi yapmak da problem çözme ve inovasyon becerilerinizi geliştirir.
Fika yapmak, kültürel farkındalığınızı ve hoşgörünüzü artırır. Fika yaparak, İsveç kültürünü ve geleneklerini daha yakından tanıma fırsatı bulursunuz. Ayrıca, farklı kültürlerden gelen insanlarla fika yaparak, onların değerlerini, alışkanlıklarını ve yaşam tarzlarını öğrenebilirsiniz.
İş Hayatında Fika
Fika kültürü İsveç iş yaşamında hakim olan yönetim tarzına da yansımış durumda. Hiyerarşik yapılanmadan uzak bir yönetim anlayışının yaygın olduğu ülkede, herkesin dinlemesine önem veriliyor. Fika'nın toplumsal doğası da çalışanlar ile yönetim arasında arzu edilen iletişimin sağlanmasında çok faydalı oluyor. Bu nedenle ülke genelinde her gün 2 fika veriliyor. İş yaşamında gözlenen pozitif etkileri nedeni ile fika, global bir trend haline gelme yönünde ilerliyor. New York, Londra ve Sidney gibi kentlerde, 15 dakikalık fika'ların yaygınlaştığı görülüyor.
İsveç'in önemli markalarından biri olan Ikea'nın web sayfasında, fika ile ilgili bir bölüm var: "Fika, bir kahve molasının çok ötesinde, arkadaşlarla paylaşılan bağ kurma ve rahatlama zamanıdır. Fika, bazen en iyi fikirlerin bulunma, en doğru kararların alınma anıdır." diyor. Siz de hayatınızda fika yapmaya yer açın, kahvenizi, tatlınızı alın ve günlük yaşamın sade güzelliğinin tadını çıkarın.
Sonuç
Naçizane düşüncemiz önemli olanın kahve ya da mekan değil kısa molalar vermek olduğu yönünde. Hayat denen yolculukta kısa molalar vermeyi unutmayın... İyi yolculuklar ve başarılar dileriz.
Kaynak
insanhaklarimerkezi.bilgi.edu.tr
https://www.behance.net/gallery/95474615/Fika?tracking_source=search_projects|fika